Ortada ve hareket halinde
Hayal gücü ve politik aciliyetler kişinin kendi çelişkileriyle nasıl uzlaştırılır? Bir sanatçı ya da vatandaş olarak nasıl tavır alınır? Sanatta oryantal temsillerden ve klişelerden nasıl kaçınılır? İşte İnci Eviner’in her gün üzerinde çalışmaya çalıştığı ve hem doğu hem de batı kültürüyle iç içe geçmiş yaşam yolunu özetleyen sorular bunlar. 1980’de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki eğitiminden ve 1992’de Minar Sinan Üniversitesi’ndeki doktorasından bu yana İnci Eviner, kişisel sergileri (Rotterdam’da Galeria Delta, İstanbul ve Ankara’da Galeri Nev), karma sergileri (2009’da Londra Whitechapel’de “Harem”, 2008’de Şangay 7. Bienali “Translocalmotion” dahil) ve rezidans çalışmaları (Salzburg’da Leube, New York’ta ISPC) için dünyayı dolaşmaya devam ediyor. Son otuz yıldır felsefe ve psikanaliz üzerine yaptığı okumalardan beslenen sanatçı, küreselleşmeye yönelik hareketleri ve sanat dünyasındaki dönüşümü yakından gözlemleyebiliyor.
Tekil, çoğul
Fransa’da Türkiye Yılı (2009) çerçevesindeki MAC/VAL projesinin başlığı olan Nouveau citoyen, bu sanatçının izlediği yol ve kaygıları açısından çok açık görünüyordu. Bu başlık (tekil olarak) her zaman var olan ve yenilenen bağlılığın yanı sıra vatandaşlığı evrensellik ilkesine göre ciddiye alma ihtiyacını vurguluyor. Ancak eril tekil, sanatçının başta çizimler, freskler ve video olmak üzere sayısız eserinde her zaman sergilediği ataerkil toplumun baskısı olan cinsiyet sorununu daha az şiddetlendirmiyor.
Burada, özellikle Askeri Okulun Libidosu (2007) adlı çizimde ya da 2006’dan kalma, insan ve hayvan arasındaki birleşmeyi destekleyen kağıt üzerindeki sayısız kolajda görülebilen, ikili ve şiirsel figürleri iç içe geçiren güç üzerine çalışmalarını sürdürüyor.
Değişken bakış açıları
2006’da İstanbul Fuarı’nda sergilenen Çalıntı İşaretler enstalasyonu, fresk, duvar kağıdı, tüketim sembolleriyle ilişkili süsleme motifleri, erotik detaylar ve baskı ve şiddete maruz kalan figürlerin karışımını zaten araştırıyordu. Duvar kağıdının toplam şemasından çıkartma figürlerine kadar, boşlukların bu daralması, Nouveau citoyen’in duvarını noktalayan üç animasyon filminde bir odak noktası buluyor.
Böylece izleyici, İznik seramik motiflerinin geometrik nötrlüğü ya da Jouy tuvallerinin romantik hayal gücüyle harmanlanan, giysileri tarafından kısıtlanmış bedenleri, mimari parçaları, ergenlerin kararlı erotik duruşlara sahip giyinmiş ya da maskelenmiş bedenlerini keşfeder. Bir deşifre, bakış açılarının çeşitliliği ve dikkat çeken çelişkili, esrarengiz figürlerin birlikteliği, İnci Eviner’in arzuladığı bu yansıma.
MAC/VAL Sanatçı Rezidansı Arşivinden alınmıştır
Sayfayı görmek için tıklayınız